Muziek luisteren

Muziek luisteren was vroeger voornamelijk voor rijke mensen weggelegd. Een apparaat waarmee muziek kon worden afgeluisterd was indertijd behoorlijk prijzig. Maar de tijden zijn veranderd: tegenwoordig kan bijna iedereen zijn of haar favoriete muziek beluisteren. Hier is echter wel een hele geschiedenis aan vooraf gegaan.

Razendsnelle ontwikkeling

Inmiddels zijn er tal van mogelijkheden om muziek te beluisteren: via de televisie, de radio, een cd-speler en zelfs op de telefoon. Toen de Fransman Léon Scott in 1857 patent kreeg op de eerste fonautograaf had niemand ooit kunnen denken dat men anderhalve eeuw later op een mobiele telefoon zijn favoriete muziek zou kunnen beluisteren. In 1871 slaagde Antonio Meucci erin om de eerste telefoonverbinding tot stand te brengen. Het laat zien dat de technologie zich razendsnel heeft ontwikkeld: van de fonautograaf naar kleine mobiele apparaten, waaromheen fraaie en trendy telefoonhoesjes zitten die de apparaten goed beschermen terwijl men ze overal mee naartoe kan nemen om te bellen én om muziek te luisteren.

Van de fonautograaf naar de LP

De fonautograaf, waarmee geluidstrillingen konden worden vastgelegd werd later vervangen door de uitvinding van Thomas Alva Edison: de fonograaf. Dit apparaat kon middels een membraan en een stalen naald niet alleen de geluiden registreren en opnemen, maar ook afspelen via een hoorn. De cilinderrol die hiervoor werd gebruikt was echter na vijf keer spelen al zo versleten, dat afspelen daarna niet meer mogelijk was. Hierop moest nog wat worden uitgevonden. In 1886 kregen Bell en Tainter patent op de grafafoon. Dit apparaat was in staat om 10 minuten geluiden op te nemen. Bovendien was het materiaal sterk verbeterd. De oorspronkelijke fonograafrol werd vervangen door een platte (vinyl)schijf die later een grammofoonplaat (LP of single) zou worden genoemd.

Het cassettebandje en de cd

Daarna verschenen er ook magneetbanden die in staat waren geluid op te nemen. Later verdwenen deze banden naar de achtergrond door de komst van cassettebandjes. In 1959 werd er in de Verenigde Staten een NAB-cartridge ontwikkeld met een eindeloze lus rondom een haspel. Deze werd veel gebruikt bij radiostations en in 1965 werden cassettebandjes ook interessant voor commercieel gebruik. Na de cassettebandjes kwam de compact disk (cd) op de markt die in 1982 door Sony en Philips werd geïntroduceerd. Voor het ronde schijfje met een gaatje in het midden was geen fysiek contact nodig: een laser leest het oppervlak van binnen naar buiten.

De cd bestaat nog steeds en de kwaliteit ervan is door de jaren heen sterk verbeterd. Rond 2000 kwamen er ook mp3-spelers op de markt. Hiervoor was geen speciale geluidsdrager meer nodig: het geluid werd opgeslagen in het apparaat zelf. Zo was het makkelijker om muziek te kopiëren en uit te wisselen. Inmiddels zijn de online streamingsdiensten in het leven geroepen.